Familie achtergronden

De achtergronden van de familie Wagenvoort:

Het Wagenvoort

Onze familienaam ontlenen wij aan een boerderij, gelegen in Harfsen, gemeente Gorssel, ten oosten van Zutphen. Die boerderij lag aan de Harfsense beek, vlak bij een plaats waar die beek zo ondiep was, dat de boeren er met paard en wagen doorheen konden rijden. Zo n plaats heet een Voorde of Voortdaarom de naam Wagenvoort, net als Coevorden en Oxford, waar de koeien en de ossen door de rivier konden lopen.






De naam is heel oud: al in 1421 wordt de boerderij vermeld. Of wij van de bewoners uit die tijd afstammen, is onzeker. Op 10 november 1445 trouwt te Zutphen Willem van den Water met Gertruyd Waegevoert. Tussen 1464 en 1482 wordt enige malen Johan ten Waegenvoerd met zijn zoon Remt vermeld. In de volgende eeuw treffen wij aan Gerrit (1506), Johan (1538, 1558), Lucas en zijn zoons Jan en Albert, Willem (1563, 1566), Johan (1600) en Aleyt. getrouwd met Johan Enderinck (1571,1583), maar of zij familie van elkaar waren is niet meer na te gaan.
Daar bij moet worden bedacht dat men vaak genoemd werd naar de boerderij waar men op woonde (als eigenaar, maar ook als pachter), maar die naam weer kwijt raakte als men verhuisde, bijvoorbeeld omdat er slechts 1 zoon op de boerderij kon blijven, zodat de andere zoons elders een bestaan zochten, of omdat de pacht werd opgezegd. Nadat Peter Besseling op 12 maart 1762 met Mechteld Peckelriet, weduwe van Gerrit Wagenvoort, was getrouwd en bij haar op de boerderij introk, wordt hij drie jaar later al als Peter Wagenvoort vermeld.

Zover als onze gegevens reiken, was het Wagenvoorde een pachthoeve. Dat hoeft niet te betekenen dat zijn bewoners arm waren - al hebben zij stellig heel moeilijke tijden doorgemaakt, vooral in het laatste kwart der 16e eeuw. Het feit dat zij van de oudste tijden af 1 of meer paarden hielden, mag als een aanwijzing gelden.



Dat uit opeenvolgende generaties diakenen gekozen werden, wijst ook op zeker aanzien in de gemeente. De eerste die als zodanig werd vermeld, is Gerrit Henricks op Waegenvoerde, die van 1649 tot 1652 diaken was te Almen. In Harfsen was alleen een RK-kapel, zodat hervormden in het naburige Almen werden gedoopt, kerkten en trouwden. Hij is ook de oudst bekende stamvader van de thans in Nederland levende naamgenoten. Van vader Hendrick is geen enkele acte gevonden. Ook de moeder van Gerrit is onbekend. Van Gerrit weten wij dat hij twee maal getrouwd was; eerst omstreeks 1628 met Geertien Hendricks, dochter van Hendrick in die Bijle (of Bijlerman) en diens vrouw Truyde, en daarna ca 1640 met Arentien, waarvan geen familienaam bekend is.

Na Gerrit Henricks hebben er altijd Wagenvoorts op de boerderij gewoond, tot in 1825 Mannes - dialect voor Hermanus - Wagenvoort overleed. Hij was ongetrouwd en woonde bij zijn zuster Aaltje, die getrouwd was met Jan Pasman. Zij was al in 1817 overleden. Sindsdien heeft er tot in de Tweede Wereldoorlog een Pasman gewoond De eigenaren van de boerderij en het daarbij behorende erf zijn vanaf 1421 bekend. Het langst (1635-1919) was het eigendom van het Oude en Nieuwe Gasthuis te Zutphen. Sedert 1919 behoorde het in eigendom aan de familie Loman, die in 1925 een nieuwe boerderij met grote schuur vlak bij de oude bouwde. De laatste bleef voorlopig in stand als woning voor de oude Pasman, die in 1940 over leed.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde er tijdelijk een ge-evacueerd schippersgezin. Sindsdien was het onbewoond. In die jaren werd de streek vrij zwaar geteisterd door bommen, V ls (startplaats op de heide bij Harfsen) en granaten, o a. van het Canadese leger. Het nieuwe Wagenvoort werd beschadigd door twee voltreffers; het oude bleef gespaard, afgezien van de ruiten.

Familiewapen zoals geplaats op de achterzijde van Het Wagenvoort, van de huidige bewoners familie Loman:






Grotere kaart weergeven



Op de achterzijde van het huidige wagenvoort, zijn smeedijzeren letters aangebracht met T Wagenvoort:








Gelukkig is een aantal goede fotos bewaard gebleven van het oude Wagenvoort, dat in 1667 herbouwd werd, nadat het in 1666 door franse hulptroepen, door Lodewijk XIV gezonden om de inval van Bernard van Galen - bisschop van Munster -te keren, was verwoest.